Een studie in transparantie

Victor J. Koningsberger gebouw, Universiteit Utrecht

Op de Uithof, de campus van de Universiteit Utrecht, ligt het door EHA ontworpen Victor J. Koningsbergergebouw, een onderwijscentrum voor de faculteiten Geowetenschappen, Geneeskunde en Bètawetenschappen. Het transparante gebouw vergroot als onderdeel van het zogenaamde Noordwestcluster de aantrekkingskracht van de universiteit voor studenten, docenten en onderzoekers door ze een inspirerende en comfortabele werk- en ontmoetingsplek te bieden.

Projectdetails

Naam Koningsbergergebouw
Opdrachtgever Utrecht University
Locatie Utrecht Science Park
Status Opgeleverd eind 2015

Prijzen & Nominaties Winnaar Iconic Awards 2016 | Eervolle vermelding Architizer A+ Awards 2016

Credits

Architect Ector Hoogstad Architecten
Aannemer Zublin
Constructeur Pieters Bouwtechniek,
Installaties Valstar Simonis

Fotografie Petra Appelhof

Geïntegreerd onderwijscluster
Het gebouw vormt samen met het door Neutelings Riedijk Architecten ontworpen Minnaertgebouw en het Buys Ballotgebouw een geïntegreerd gebouwcluster. Onze ambitie was om een duurzaam gebouw te maken dat het introverte Minnaertgebouw aanvult met nieuwe voorzieningen en kwaliteiten, en daarbij de fraaie groene omgeving naar binnen haalt.

Centrale thema’s in het ontwerp zijn dan ook lichtheid, openheid en transparantie. Meest in het oog springend onderdeel van het gebouw is een spectaculair atrium over de volle hoogte, waarin een royale trap zich breed en cascaderend omhoog beweegt. Behalve de trappartij is ook het grote in het werk gestorte betonnen stabiliteitskruis van 35 bij 25 meter een beeldbepalend element in het atrium, evenals het bijzondere dak dat de ruimte voorziet van een mooi diffuus licht.

Introductie van de loop
De onderste verdiepingen bevatten entrees, collegezalen, studieruimten en horecavoorzieningen. Op de eerste verdieping smeedt de zogenaamde “loop” (van buitenaf herkenbaar aan de felgroene gevel) de drie gebouwen aaneen en is zodoende een continue rondgang door de gebouwen mogelijk gemaakt. Ook komen gebruikers van de grote fietsenstalling op de begane grond hier het gebouw binnen.

De hoger gelegen verdiepingen bevatten flexibel indeelbare practicum- en laboratoriumruimten. Die flexibiliteit is mogelijk door een slimme integratie van constructie en installaties. In een pakket van slechts 35 cm dikte zijn op een innovatieve en synergetische manier betonkernactivering, installaties (lucht, riolering, water, gassen, etc.), verlichting en akoestische voorzieningen in de vloerconstructie samengebracht. Door de flexibiliteit van deze verdiepingen kan een groot scala aan onderzoek plaatsvinden en ontstaan maximale kansen voor kruisverbanden tussen verschillende opleidingen.

Uitgekiend spel van lamellen
De gevels van het gebouw zijn overal zo transparant als mogelijk of gewenst. Daarbij is vanuit het oogpunt van duurzaamheid – ook in dit project vanzelfsprekend een speerpunt – veel aandacht besteed aan het vinden van de juiste balans tussen uitzicht, lichttoetreding, oriëntatie en energiehuishouding. Hierin spelen de lamellen aan de gevel, per gevelvlak variërend in diepte, afstand en aantal, een hoofdrol. Resultaat is een zeer energiezuinig gebouw met overvloedig daglicht en prachtige wijdse uitzichten over het historische landschap van De Uithof.

EHA brengt altijd een scheiding aan tussen architectuur en projectmanagement. Dat werkte uitstekend, zo kon de projectarchitect zich focussen op de inhoud en werd de projectleider voor mij een deskundige sparringspartner voor procesvraagstukken.

Bas van Halen, directeur PM2 Bouwadviseurs

Groen als herkenningskleur
Ook het volledige interieur werd door Ector Hoogstad Architecten ontworpen, vanzelfsprekend in nauwe samenspraak met de Universiteit Utrecht en de toekomstige gebruikers. Het gaat uit van de toepassing van natuurlijke materialen zoals bamboe en natuursteen in combinatie met een frisgroene kleur in stofferingen en kleuraccenten. Bijzondere elementen zijn de grote glazen binnenwanden met verlopende groene zeefdruk, de mediawanden in de loop en de comfortabele zespersoons “studybooths” die binnen de grotere landschappen intieme overlegplekken vormen.