Contrast als rode draad

Muziekcentrum Gebr. de Nobel, Leiden

Een echte studentenstad heeft een bloeiende popscene en een bloeiende popscene heeft zijn eigen muziekcentrum nodig. Zo ook Leiden. EHA kreeg - na het winnen van de architectenselectie - van de gemeente Leiden de opdracht om een markant, herkenbaar en sfeervol muziekgebouw te ontwerpen dat voor een breed publiek toegankelijk is en dat past in het historische stedelijk weefsel.

Projectdetails

Naam Muziekcentrum Gebr. de Nobel
Opdrachtgever Gemeente Leiden
Adres Marktsteeg 4-6, Leiden
Status Oplevering najaar 2014

Prijzen & Nominaties Popular Choice Award Architizer A+ Awards 2016

Credits

Architect Ector Hoogstad Architecten
Adviseur constructies IMd Raadgevende Ingenieurs
Adviseur installaties WHR Installatie adviseurs
Adviseur bouwfysica DGMR Raadgevende Ingenieurs
Adviseur theater techniek PB theateradviseurs
Bouwkundig aannemer Du Prie Bouw & Ontwikkeling

Fotografie Petra Appelhof en Marco de Groot

Muziekfabriek
Om haar cultuurprofiel te versterken en de binnenstad nog aantrekkelijker te maken, zette de gemeente Leiden haar zinnen op een modern poppodium. De gemeente kocht door de jaren heen panden aan in een bouwblok in de negentiende-eeuwse ring rond de binnenstad met als onbetwiste parel een oude trasfabriek aan de Marktsteeg.

Rode draad in het ontwerp, zowel voor het interieur als het exterieur, zijn subtiele combinaties van twee tegenstellingen, zoals oud versus nieuw en grof versus fijn. De nieuwe gevels zijn in maat en schaal afgestemd op het ritme van de woonhuizen die hier ooit stonden.

Spannende reflecties
Als nieuw gevelmateriaal is gekozen voor onderhoudsvrij cortenstaal dat door zijn dieporanje kleur aansluit bij de tinten van het omringende metselwerk. Het cortenstaal wordt onder invloed van de weersomstandigheden nóg mooier. De hogere delen van het gebouw zijn contrasterend bekleed met zacht glanzend rvs, dat ervoor zorgt dat ze soms spannend reflecteren en dan weer wegvallen tegen de lucht. In het interieur komen dezelfde materialen terug: staal, (bak-)steen en hout.

Op een gedeelte van het dakoppervlak zijn 138 pv-panelen aangebracht. De luchtbehandelingsinstallatie is voorzien van warmteterugwinning en de koude ten behoeve van de topkoeling wordt met een compressiekoelmachine opgewekt. Door middel van aanwezigheidsdetectie wordt de verlichting geregeld. Er is waterbesparend sanitair toegepast. Het ontwerpproces is door middel van Greencalc+ gemonitord. De Greencalcscore van 174 punten is bevredigend, zeker omdat je bij het isoleren van monumentale gebouwen snel tegen beperkingen aanloopt.

Ruw en karaktervol
Eenmaal binnen valt op dat de entree en foyer worden gedomineerd door ruwe oude bakstenen gevels en karaktervolle houten spanten. Alle nieuw toegevoegde elementen bestaan uit dezelfde materialen maar dan strakker en meer gepolijst. Een grote centrale trappartij dient als tribune voor kleinschalige akoestische optredens, waardoor de foyer een podium wordt.

Ook in de zalen zijn de wanden bekleed met combinaties van staal en hout. De kleine zaal wordt gekenmerkt door een clubachtige sfeer en zal worden gebruikt voor dance-acts en beginnende bands. In het hele complex zijn ingenieuze akoestische maatregelen genomen zodat muziek alleen in de zalen hoorbaar is en zo min mogelijk daarbuiten. Zo wordt het laden en lossen binnenshuis gedaan, zijn de zalen het verst weg van de bestaande woningen geplaatst en door middel van een doos-in-een-doos constructie zijn er – mits de deuren niet langdurig open staan – geen geluidslekkages vanuit de concertzalen. Vooral belangrijk voor de omwonenden, die soms op een afstand van slechts twintig meter van de zalen hun woon- en slaapkamers hebben.

Het ontwerp van Ector Hoogstad Architecten voor ons nieuwe poppodium in Leiden heeft geleid tot één van de meest intieme en sfeervolle popzalen in ons land. De zalen van Gebr. de Nobel staan inmiddels bekend om hun superieure geluidskwaliteit.

Ruud de Visser, directeur Gebr. de Nobel

Theatrale uitstraling
Onbetwist hoogtepunt van het gebouw is de grote concertzaal. Met twee U-vormige balkons heeft deze zaal een aangename hoogte en een bijzonder theatrale uitstraling. Voor alle bezoekers is de afstand tot het podium uiterst klein, waardoor een groot gevoel van intimiteit ontstaat, wat zowel door het publiek als door artiesten gewaardeerd wordt. Kenners noemden de zaal al direct na opening één van de beste in Nederland. Leiden is een poptempel rijker.